 |
| Hồ Chí Minh đọc Tuyên Ngôn Độc Lập |
I. Lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố
1. Nguyên nhân
- Khách quan:
+ Thời cơ thuận lợi.
+ Chiến tranh Thế Giới thứ 2 kết thúc
+ Phát xít Đức bị tiêu diệt (5-1945)
+ Nhật tuyên bố đầu hàng (8-1945)
- Chủ quan:
+ Lực lượng cánh mạng đã đủ mạnh.
+ Cao trào chống Nhật cứu nước phát triển mạnh mẽ (do mặt trận Việt Minh lãnh đạo)
+ Đảng đả phát động tổng khởi nghĩa toàn quốc khi thời cơ đến (14-8-1945)
2. Diễn biến
- Ngày 13 -> 15/8/1945:
+ Đảng họp quyết định phát động khởi nghĩa giành chính quyền.
+ Thành lập ủy ban khởi nghĩa
+ Ra quân lệnh số 1.
+ Kêu gọi toàn dân nổi dậy khởi nghĩa.
 |
| Diễn biến cuộc tổng khởi nghĩa cách mạng tháng 8 năm 1945 |
- Ngày 16,17/8/1945:
+ Quốc dân đại hội họp ở Tân Trào (Tuyên Quang)
+ Thi hành 10 chính sách của Việt Minh
+ Thành lập ủy ban giải phóng dân tộc Việt Nam
- Chiều ngày 16/8/1945:
Một đội quân giải phóng do Võ Nguyên Giáp chỉ huy đã từ Tân Trào tiến về bao vây và tấn công quân Nhật ở Thái Nguyên, mở đầu cho cuộc khởi giành chính quyền (mở đường về Hà Nội).
II. Giành chính quyền ở thủ đô Hà Nội
- Ngày 15/8/1945: Mệnh lệnh khởi nghĩa về Hà Nội.
- Ngày 16/8/1945: Truyền đơn xuất hiện khắp nơi trên toàn quốc.
- Ngày 19/8/1945: Một cuộc biểu tình lớn ở Quảng trường Nhà hát lớn ở thành phố do Mặt trận Việt Minh tổ chức.
 |
| Biểu tình ở quảng trường nhà hát lớn do Mặt Trận Việt Minh tổ chức |
- Cuộc mít tinh nhanh chóng thành biểu tình, chiếm các công sở của địch.
=> Cuộc khởi nghĩa thắng lợi hoàn toàn ở Hà Nội.
III. Giành chính quyền trong cả nước
- Từ ngày 14/8/1945 ->18/8/1945 ở nhiều huyện, xã thuộc 1 số tỉnh nối tiếp nhau nỗi dậy khởi nghĩa giành chính quyền
- Bốn tỉnh giành được chính quyền sớm nhất trong cả nước là: Bắc Giang. Hải Dương, Hà Tĩnh và Quảng Nam.
- Ngày 23/8/1945: giành chính quyền ở Huế
- Ngày 25/5/1945: giành chính quyền ở Sài Gòn
- Ngày 28/8/1945: giành chính quyền trong cả nước.
 |
| Hồ Chí Minh đọc Tuyên Ngôn Độc Lập - 2/9/1945 |
- Ngày 2/9/1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Quảng trường Ba Đình.
IV. Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân của cánh mạng tháng 8
* Đối với dân tộc:
- Phá 2 xiềng xích nô lệ: Pháp-Nhật
- Đưa nước ta từ một nước thuộc địa trở thành mộc nước dân chủ, độc lập.
- Lật đổ chế độ quân chủ (mọi quyền lực,mọi hoạt động trong xã hội như tuyệt đối tập trung trong tay Vua hay Nữ hoàng lãnh đạo, được thừa kế theo nguyên tắc cha truyền con nối)
- Đưa nhân dân ta thoát khỏi thân phận nô lệ.
- Khẳng định Đảng lãnh đạo chính quyền trong cả nước.
- Để lại bài học quý báu cho cánh mạng, nhân dân Việt Nam.
 |
| Ý nghĩa cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945 |
* Đối với thế giới: Thắng lợi đầu tiên trong thời đại cánh mạng vô sản của một dân tộc nhỏ yêu tự giải phóng khỏi ách đế quốc thực dân.
- Suy yếu hệ thống thuộc địa đế quốc thực dân.
- Cổ vũ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa.
~~~~~~~~~
- Tiến trình cách mạng tháng tám đã diễn ra như thê nào?
Trả lời:
=>Ngày 16/8 Đại hội quốc dân quyết định Tổng khởi nghĩa
=> Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư đến đồng bào cả nước kêu gọi nổi dậy Tổng khởi nghĩa
=> giành được chính quyền ở thủ đô Hà Nội, rồi lan dần ra khắp cả nước
=> ngày 28/8/1945 giành được chính quyền trong cả nước
=> ngày 2/9 Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình.
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP:
1. Sự lãnh đạo kịp thời, sáng tạo của Đảng cộng sản Đông Dương và của lãnh tụ Hồ Chí Minh trong Cách mạng tháng tám thể hiện ở những điểm nào?
Trả lời:
- Ngay sau khi nghe tin Nhật đầu hàng, Đảng cộng sản Đông Dương đã họp ở Tân Trào để quyết định Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước (14 -> 15/8/1945).
- Ngày 16/8/1945, Đại hội quốc dân ở Tân Trào quyết định Tổng khởi nghĩa, thông qua 10 chính sách của Việt Minh, lập Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu.
- Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư đến nhân dân toán quốc kêu gọi nhân dân khởi nghĩa.
- Đầu tiên là giành chính quyền ở Hà Nội, sau đó khởi nghĩa lan truyền khắp cả nước.
2. Hãy trình bày ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của Cách mạng tháng Tám.
Trả lời:
* Ý nghĩa:
- Mở ra một kỉ nguyên mới của lịch sử dân tộc: Độc lập và Tự do.
- Phá 2 xiềng xích nô lệ: Pháp-Nhật
- Đưa nước ta từ một nước thuộc địa trở thành mộc nước dân chủ, độc lập.
- Lật đổ chế độ quân chủ
- Đưa nhân dân ta thoát khỏi thân phận nô lệ.
- Để lại bài học quý báu cho cánh mạng, nhân dân Việt Nam.
- Cổ vũ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa.
* Nguyên nhân thắng lợi:
- Có khối liên minh công nông vữa chắc.
- Tập hợp được mọi lực lượng yêu nước trong mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi.
- Biết kết hợp tài tình giữa đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, đấu tranh du kích với khởi nghĩa từng phần ở nông thôn.
- Một phần nhờ hoàn cảnh quốc tế thuận lợi.
=> Cách mạng tháng Tám thắng lợi tương đối nhanh chóng và ít đổ máu.
